Huyện Mường Chà có diện tích 1.199,42 km², giáp các huyện Sìn Hồ, Nậm Nhùn (Lai Châu) và thị xã Mường Lay về phía Bắc, giáp huyện Tủa Chùa và huyện Tuần Giáo về phía Đông, giáp huyện Mường Ảng về phía Đông Nam, giáp thành phố Điện Biên Phủ và huyện Điện Biên về phía Nam, giáp huyện Nậm Pồ và Lào về phía Tây. Có đường biên giới giáp với huyện Mường Mày, tỉnh Phong Sa Ly, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào dài 24,4 km.
Giáo dục Mường Chà gắn liền với qua trình tái thành lập, xây dựng và phát triển của huyện. Từ những năm 1980, toàn huyện khi đó chỉ có 14 đơn vị trường học, trong đó có 01 trường bổ túc văn hóa, 01 trường thiếu niên dân tộc, 01 trường thanh niên dân tộc; 01 trường cấp 2-3; số còn lại hầu hết là các trường phổ thông cơ sở (ghép chung các cấp học từ mầm non đến THCS). Đến năm 1982 toàn huyện có trên 1.500 học sinh, trong đó hầu hết là học sinh cấp tiểu học; số học sinh các cấp học khác hầu như không đáng kể, mỗi cấp học chỉ có hơn 10 lớp với hơn chục giáo viên. Về đội ngũ giáo viên, toàn huyện khi đó chỉ có chưa đến 150 giáo viên các cấp học. Cơ sở vật chất hầu hết là nhà lớp học làm bằng gianh, tre hết sức tạm bợ; đồ dùng, trang thiết bị dạy học chủ yếu là do các thầy cô giáo tự làm.
Trải qua mấy chục năm xây dựng, phát triển công tác giáo dục và đào tạo huyện Mường Chà đã đạt được những thành tựu quan trọng. Đó là đã xóa được bản trắng về giáo dục; ở đâu có dân là ở đó có giáo dục; các loại hình giáo dục được đa dạng hóa để trẻ em, người lớn, mọi người dân đều có cơ hội được học tập. Kết quả giai đoạn từ 1982- 2000 huyện được công nhận hoàn thành mục tiêu phổ cập GDTH, chống mù chữ; giai đoạn 2000 đến nay huyện được công nhận đạt chuẩn phổ cập phổ cập giáo dục mầm non trẻ 5 tuổi, phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 3, phổ cập giáo dục THCS mức độ 2, xóa mù chữ mức độ 2. Có 34/43 trường đạt chuẩn quốc gia, đạt 79%, cao hơn bình quân của tỉnh 4%, có 65% phòng hoc kiên cố, hệ thống trường phổ thông dân tộc bán trú tăng lên hằng năm, đã phục vụ nhu cầu ăn nghỉ và học tập của con em các dân tộc trong toàn huyện; phong trào xã hội hóa giáo dục thực sự đã trở thành điểm sáng trong giáo dục của huyện, đã huy động được sự chung tay ủng hộ của toàn xã hội cho sự nghiệp giáo dục của huyện.
Để có kết quả đó là nhờ có sự chung tay vào cuộc của cả hệ thống chính trị, lãnh đạo sát sao bằng ánh sáng các Nghị quyết của Đảng; sự chỉ đạo quyết liệt của Chính quyền các cấp; sự phối hợp tích cực của các Ban, Ngành, Đoàn thể, của nhân dân các dân tộc trong huyện; sự cống hiến lớn lao của các thế hệ nhà giáo.
Tính đến năm 2024 toàn huyện có 41 cơ sở giáo dục các cấp gồm: 15 trường mầm non; 14 trường tiểu học; 12 trường THCS. Đã có 80,48% cơ sở đạt chuẩn quốc gia; toàn huyện duy trì kết quả phổ cập giáo dục giáo dục mầm non cho trẻ em năm tuồi; phổ cập giáo dục tiểu học, phổ cập GDTHCS mức độ 3, xóa mù chữ mức độ 2.
Với tinh thần: "Giáo dục - Đào tạo là quốc sách hàng đầu, đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển". Đảng bộ, Chính quyền và nhân dân các dân tộc huyện đã luôn giành cho Giáo dục và Đào tạo sự quan tâm ân tình và đầy trách nhiệm. Nhân dân chăm lo đến các thầy, các cô, tạo mọi điều kiện để các thầy các cô dạy thật tốt và có những cống hiến tốt nhất cho sự nghiệp Giáo dục.
Trong thời gian tới để làm tốt hơn nữa nhiệm vụ “Trồng người” đáp ứng sự kì vọng của nhân dân trên địa bàn huyện, ngành giáo dục tập trung thực hiện hiệu quả chương trình giáo dục mầm non, phổ thông và giáo dục thường xuyên; đẩy mạnh chuyển đổi số, cải cách hành chính trong toàn ngành; Tăng cường hội nhập quốc tế trong giáo dục.
Chúng ta sẽ tin tưởng rằng, dưới ánh sáng Nghị quyết của Đảng; sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, Chính quyền các cấp; sự cố gắng, nỗ lực của tập thể đội ngũ nhà giáo; sự phối hợp tích cực của các ban, ngành, đoàn thể, của nhân dân các dân tộc trong huyện, công tác giáo dục và đào tạo của huyện nhà sẽ đạt được các chỉ tiêu kế hoạch. Chắc chắn rằng, sự nghiệp giáo dục và đào tạo huyện Mường Chà sẽ gặt hái được những thành tựu to lớn hơn nữa, góp phần vào công cuộc xây dựng và bảo vệ chung của đất nước, vững bước trong thế kỷ 21, thế kỷ của tài năng và trí tuệ./.